آیه 3 سوره حمد

بسم الله

آیه ٣ سوره حمد

ترجمه(آیت الله مکارم شیرازی):

(خداوندی که) بخشنده و بخشایشگر است (و رحمت عام و خاصش همگان را در بر می گیرد).

رحمان و رحیم: رحمان و رحیم ،دو صفت از صفات نیکوی الهی است . خداوند بارها خود را با این صفات معرفی کرده است. در معنای این دو کلمه و فرق آنها با یکدیگر گفته اند:((رحمان ،صیغه ی مبالغه و به معنای کثرت و فراوانی رحمت الهی است که شامل همه ی بندگان او _ اعم از مومن و کافر _ می شود. و رحیم صفت مشبهه و بیانگر رحمت جاودان و نعمت دائمی خداوند است که ویژه ی بندگان مومن است .))

 (المیزان ،ج1،ص21)

از پیغمبر گرامی اسلام (ص) روایت شده است : خداوند یکصد رحمت دارد و یکی از آنها را به زمین فرو فرستاده و بین مخلوقاتش تقسیم کرده است با آن یک رحمت است که مخلوقات با هم مهربانی میکنند و به یکدیگر مهر می ورزند . نود ونه رحمت دیگر را برای خود نگه داشته و زمان ظهور آن را عقب انداخته است و با آن نود و نه رحمت در روز قیامت بر بندگانش رحم می کند.

همچنین روایت شده است :خداوند آن یک رحمت را نیز می گیرد و صد رحمت را کامل می کند و در روز قیامت با صد رحمت - یعنی با همه ی رحمت خویش - بر بندگانش رحم می کند.

مجمع البیان ،ج1، ص54

البته روشن است که تعبیر صد رحمت برا ی نزدیک کردن مطلب به ذهن است ; چرا که رحمت الهی بی نهایت و شمارش ناپذیر است.